Πολλές φορές, αντικείμενο των συνεδριών στο γραφείο μου είναι παράπονα ανθρώπων για διάφορες καταστάσεις στη ζωή τους που στον πυρήνα τους ενέχουν κάτι κοινό: την αυτοαποδοχή.
Η αυτοαποδοχή είναι ένας σημαντικός υπαρξιακός πυλώνας. Συνήθως, οι επιρροές που έχουμε ως παιδιά μας σπρώχνουν σε συγκρούσεις μίμησης – ταύτισης, σε σημείο που, αντί να πλάθεται ο εαυτός μας με στοιχεία και χαρίσματα που να εμπεριέχουμε ή έστω να βρίσκουμε μέσα μας τη δύναμή μας, συσσωρεύουμε εξωτερικές πληροφορίες και τις ενσωματώνουμε, δημιουργώντας έναν ψευδή πυρήνα.
Ο πυρήνας αυτός είναι δημιουργημένος με μπαλώματα από τους σημαντικούς άλλους που βρίσκονται στον περίγυρό μας και, φυσικά, τα κοινωνικά δεδομένα της εποχής μας.
Έτσι, η ανάγκη αποδοχής γίνεται μία εξαντλητική ανάγκη. Οι φροντιστές που είχαμε έχουν βάλει τις πρώτες πινελιές για το πόσο, αλλά και με ποιους τρόπους θα διαμορφωθεί ο αλληλοσχετισμός για το υπόλοιπο της ζωής μας.
Η ανάγκη να ανήκουμε κάπου θα διαμορφώσει τις κοινωνικές επιλογές μας, τις πιο προσωπικές μας σχέσεις και, γενικά, το μοντέλο σχέσεων που έχουμε εσωτερικεύσει θα δημιουργεί εξωτερικές αναπαραστάσεις που θα μορφοποιούν εντέλει το πώς αναλύουμε και δρούμε. Για παράδειγμα, ένα παιδί που έχει μάθει να μπαίνει ανάμεσα στους καβγάδες των γονιών για να καταπραΰνει την ένταση, θα έχει την τάση να σπαταλιέται στις όποιες ανάγκες των άλλων, προκειμένου να νιώθει ότι είναι άξιο και το εκτιμούν.
Αυτό που έχει σημασία να προσέξουμε εδώ είναι ότι οι νοητικές αναπαραστάσεις που έχουν συσσωρευτεί από τις πρώιμες, ακόμα, σχέσεις μας, μας ωθούν στο να βλέπουμε με έναν ορισμένο τρόπο εμάς, τους γύρω μας, τη ζωή μας. Έτσι, βρισκόμαστε σε ένα φαύλο κύκλο, όπου το ένα ενδυναμώνει το άλλο, δίνοντάς του τις κατάλληλες δικαιολογίες και, με κάποιον τρόπο, δικαιώνοντάς τις ψευδείς ψυχικές αναπαραστάσεις που έχουμε δημιουργήσει.
Είναι τόσο δυνατές αυτές οι αναπαραστάσεις, που μπορεί να περάσει ένα μέρος της ζωής μας χωρίς καν να έχουμε αντίληψη του ποιες είναι οι αληθινές μας προτιμήσεις. Είναι γεγονός ότι η ποιότητα της σχέσης που είχαμε με τους γονείς μας, όπως και η αποδοχή που λάβαμε από αυτούς, θα καθορίσουν την ψυχολογική μας ευημερία σε όλους τους τομείς της ζωής, ενώ η απόρριψη, η παραμέληση ή η έλλειψη προστασίας απέναντί μας, ως παιδί, θα δημιουργήσουν θέματα όπως θλίψη και θυμό. Γενικά, θα τείνουμε να παρασυρόμαστε σε σχέσεις που θα λειτουργούν κακοποιητικά, εκτός αν οι ίδιοι γίνουμε κακοποιητές – ενώ πιθανό επίσης είναι να συμβούν και τα δύο παράλληλα.
Τι γίνεται, λοιπόν; Είναι η ζωή μας καταδικασμένη και προδιαγεγραμμένη;
Είναι βαθιά η καταγραφή που έχουμε δεχτεί, ναι, αλλά μπορούμε να πάρουμε για αρχή την απόφαση της αλλαγής και να αρχίσουμε να μας εκπαιδεύουμε σιγά σιγά. Δεν είναι εύκολο, αλλά είναι σίγουρα ΥΠΕΡΟΧΟ να αρχίσει ο καθένας μας να βρίσκει και να εκτιμά αυτό που είναι μέσα στην καθημερινότητα!
Το σημαντικό είναι η επανάληψη αυτή, όσων ανακαλύψουμε, να δημιουργήσει και να εδραιώσει τον αληθινό μας πυρήνα.
Αρχίστε να ανακαλύπτετε τα μοναδικά σας κομμάτια και πάρτε χρόνο για αυτό, γιατί εύκολα θα αρνηθείτε τη μοναδικότητά σας, εφόσον έως πρότινος δεν ήταν κάτι το αποδεκτό, ούτε και κάτι γνώριμο. Αρχίστε να να σας βλέπετε, να σας νιώθετε, να μένετε μαζί σας, στην παρέα του εαυτού σας, να αφουγκράζεστε κάθε σας ανάσα. Αρχίστε να ξεπαγώνετε όλα όσα παγώσατε μέσα στην αποδοκιμασία που δεχτήκατε.
Αφήστε ότι σας κουράζει στην αλλαγή του, ώστε να μην αποθαρρυνθείτε, αλλά μην τα παρατάτε: ξεκινήστε με σταθερή, αλλά απαλή προσέγγιση: π.χ. μιλήστε σε αυτά σας τα κομμάτια που φέρουν αντίσταση, σχεδιάστε τους κάτι, αφιερώστε τους ένα τραγούδι και ακούστε το.
Προγραμματίστε κάποια πράγματα μέσα στην εβδομάδα μόνο για εσάς, που σας θρέφουν ψυχικά, χωρίς όμως να φτάσετε στην άλλη άκρη – κινηθείτε με ισορροπία και ηρεμία προς το εσωτερικό σας.
Φερθείτε ευγενικά σε εσάς, έχετε επίγνωση όταν κρίνετε ή μιλάτε άσχημα στον εαυτό σας. Μη θυμώνετε με εσάς και τα τυχόν λάθη σας – είναι και αυτά κομμάτια σας και μάλιστα τα πιο πληγωμένα. Αν εσείς δεν τα χωρέσετε, τότε ποιος;
Συνδεθείτε με ανθρώπους και ομάδες που σας υποστηρίζουν και σας θρέφουν εσωτερικά. Σκεφτείτε πως, ότι περίβλημα και αν έχετε, δεν παύει αυτό που δημιουργείτε να είναι ευάλωτο: δώστε του ενέργεια και προσοχή ώσπου να δυναμώσει. Μην ξεχνάτε επίσης – είναι πάντα θεμιτό να ζητήσετε βοήθεια.