Πολλές φορές, σε συνεδρίες στο γραφείο μου, έχω ακούσει ανθρώπους που φέρνουν διάφορα παράπονα για τη ζωή τους, στων οποίων των πυρήνα υπάρχει ένα κοινό θέμα αποδοχής.
Η αυτοαποδοχή είναι ένας σημαντικός υπαρξιακός πυλώνας. Συνήθως, οι επιρροές που έχουμε ως παιδιά, μας σπρώχνουν σε συγκρίσεις, μιμήσεις, ταυτίσεις, τόσο που, αντί να πλάθεται ο εαυτός μας με στοιχεία και χαρίσματα που εμπεριέχουμε ή έστω βρίσκονται εν δυνάμει μέσα μας, συσσωρεύουμε εσωτερικά πληροφορίες και τις ενσωματώνουμε, δημιουργώντας έναν ψευδή πυρήνα. Ο πυρήνας αυτός έχει δημιουργηθεί με μπαλώματα από τους σημαντικούς άλλους που βρίσκονται στον περίγυρό μας και, φυσικά, τα κοινωνικά δεδομένα της εποχής μας.
Έτσι, η ανάγκη αποδοχής γίνεται μία εξαντλητική ανάγκη. Οι φροντιστές που είχαμε έχουν βάλει τις πρώτες πινελιές για το πόσο, αλλά και με ποιους τρόπους θα διαμορφωθεί η αλληλοσυσχέτιση στο υπόλοιπο της ζωής μας.
Η ανάγκη να ανήκουμε κάπου θα διαμορφώσει τις κοινωνικές επιλογές μας, τις πιο προσωπικές μας σχέσεις και, γενικά, το πώς το μοντέλο σχέσης που έχουμε εσωτερικεύσει θα δημιουργεί εξωτερικές αναπαραστάσεις, που θα διαμορφώνουν εν τέλει το πώς αναλύουμε και δρούμε.
Για παράδειγμα, ένα παιδί που έχει μάθει να μπαίνει ανάμεσα στους καυγάδες των γονιών για να καταπραΰνει την ένταση θα έχει την τάση να σπαταλιέται στις όποιες ανάγκες των άλλων για να νιώθει ότι είναι άξιο και το εκτιμούν.
Αυτό που έχει σημασία να προσέξουμε εδώ είναι ότι οι νοητικές αναπαραστάσεις που έχουν συσσωρευτεί από τις πρώιμες ακόμα σχέσεις μας, μας ωθούν να βλέπουμε με έναν ορισμένο τρόπο εμάς, τους γύρω μας, τη ζωή και, έτσι, βρισκόμαστε σε ένα φαύλο κύκλο όπου το ένα ενδυναμώνει το άλλο, του δίνει τις κατάλληλες δικαιολογίες και με κάποιον τρόπο δικαιώνει τις όποιες ψυχικές αναπαραστάσεις έχουμε δημιουργήσει. Είναι τόσο δυνατές, που μπορεί να περάσει ένα μεγάλο μέρος της ζωής μας χωρίς καν να έχουμε αντιληφθεί ποιες είναι οι αληθινές μας προτιμήσεις.
Είναι γεγονός ότι η ποιότητα της σχέσης που ένα άτομο έχει με τους γονείς του, όπως και η αποδοχή που έλαβε από αυτούς, θα καθορίσουν την ψυχολογική του ευημερία σε όλους τους τομείς της ζωής, ενώ η απόρριψη, η παραμέληση, η έλλειψη προστασίας προς το παιδί, θα δημιουργήσουν θέματα όπως θλίψη, θυμό, γενικά θα τείνουν να το παρασύρουν σε σχέσεις που θα λειτουργούν κακοποιητικά, εκτός και αν το ίδιο γίνει κακοποιητικό.
Τι γίνεται λοιπόν; Είναι η ζωή μας καταδικασμένη;
Σίγουρα είναι βαθιά η αρνητική καταγραφή που τυχόν έχουμε δεχτεί. Μπορούμε, όμως, να πάρουμε για αρχή την απόφαση της αλλαγής και να αρχίσουμε να πας εκπαιδεύουμε σιγά σιγά. Δεν είναι εύκολο, αλλά είναι σίγουρα υπέροχο να αρχίσει κανείς αν βρίσκει και να εκτιμά αυτό που είναι μέσα στην καθημερινότητα. Το σημαντικό είναι η επανάληψη, αυτή θα δημιουργήσει και θα εδραιώσει τον αληθινό μας πυρήνα.
Αρχίστε να ανακαλύπτετε τα μοναδικά σας κομμάτια και πάρτε χρόνο για αυτό, γιατί εύκολα θα αρνηθείτε τη μοναδικότητά σας, εφόσον, ως πρότινος, δεν ήταν κάτι αποδεκτό, ούτε καν κάτι γνώριμο. Αρχίστε να σας βλέπετε, να σας νιώθετε, να μένετε μαζί σας, να αφουγκράζεστε κάθε σας ανάσα. Αρχίστε να ξεπαγώνετε όλα όσα παγώσατε μέσα στην αποδοκιμασία που δεχτήκατε.
Αφήστε ότι σας κουράζει στην αλλαγή του, ώστε να μην αποθαρρυνθείτε. Ξεκινήστε με σταθερή προσέγγιση προς όσα σας δυσκολεύουν, αλλά με απαλότητα, π.χ. μιλήστε σε αυτά τα κομμάτια που αντιστέκονται μέσα σας, σχεδιάστε τους κάτι θεραπευτικό, αφιερώστε τους ένα τραγούδι και βάζετε να το ακούτε. Προγραμματίστε κάποια πράγματα για εσάς μέσα στην εβδομάδα που σας θρέφουν ψυχικά, χωρίς όμως να φτάσετε στο άλλο άκρο και να σας πνίξετε.
Φερθείτε ευγενικά σε εσάς, να έχετε επίγνωση όταν σας κρίνετε ή μιλάτε άσχημα σε εσάς. Μη θυμώνετε με εσάς και τα τυχόν λάθη σας – η υπομονή απέναντι στον εαυτό και η τρυφερότητά σας θα οδηγήσει, στο τέλος, σε μια υγιέστερη σχέση με τον εαυτό, μία σχέση που την αξίζετε.